BNA pleit voor meer zorgvuldigheid in Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen

Is er ooit een bouwproject in Nederland geweest waar alles – maar dan ook alles – echt klopte? Wie het weet, mag het zeggen, maar eigenlijk weten we het antwoord op die vraag wel. Consumenten die blij zijn eindelijk de sleutel van hun nieuw gebouwde huis in die prachtige wijk te ontvangen, zijn dan ook nog net iets te vaak teleurgesteld. En, de discussie begint. Daarom is het prima dat die consument in zijn rechtspositie (beter) beschermd wordt door de (aanstaande) Wet Kwaliteitsborging (WKB) voor het bouwen. Kort samengevat: het doel is het om het aantal gebreken bij nieuwbouw en verbouw te beperken én de consument beter te beschermen.

De bouwers worden dus meer aansprakelijk gesteld voor wat ze opleveren. Onafhankelijke kwaliteitsborgers zullen op verschillende momenten in het bouwtraject controles uitvoeren. Tijdens die controles wordt er met een scherp (en veroordelend!) oog gekeken of het bouwproject nog in lijn loopt met eisen op het gebied van brandveiligheid, de gezondheid, de bruikbaarheid én natuurlijk de energiezuinigheid. Het doel? Na de oplevering zullen minder fouten hoeven te worden hersteld. Kortom, de foutenlast gaat omlaag. Althans, zo beoogt de wet het.

Maar gaat die foutenlast dan ook écht omlaag? Dát is de kritische vraag die op dát punt direct aan de orde moet worden gesteld. Want, waarom wordt de kennis van architecten niet meer benut? Immers, die zijn de belangrijkste schakel in het voortraject van elk bouwproject. BNA – De Branchevereniging van Nederlandse Architectenbureaus – meent dat de WKB alleen succesvol kan worden geïmplementeerd als “de kennis en kunde van architecten wordt benut.”  BNA schreef daarover eind januari een Position Paper die is aangeboden aan Minister Hugo de Jonge, Minister voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening.

BNA pleit in het stuk voor een breder kwaliteitsbegrip. “Een opdrachtgever verwacht kwaliteit en deze verwachting behelst meer dan minimale technische kwaliteit.” Het gaat wat BNA betreft dus ook om ruimtelijke kwaliteit die ontstaat uit goed vakmanschap. “Maar ook gaat het om hoe de omgeving wordt beleefd, hoe mensen met elkaar samenkomen, hoe gezond ze zijn (en moeten blijven) én hoe wordt omgegaan met onze cultuurgeschiedenis.” Daarbij wordt – wat BNA betreft – niet gedacht in termen als “een maatlat voor ruimtelijke kwaliteit met een minimum” maar meer om een optimale mix van verschillende kwaliteitsaspecten voor een unieke opdrachtgever binnen gestelde randvoorwaarden. 

BNA ziet daarom het liefst dat de architect en de kwaliteitsborger met elkaar optrekken. “De architect kan ervoor zorgdragen dat verschillende kwaliteiten van een ontwerp in een borgingsplan worden opgenomen, dat dan ook daarna door de kwaliteitsborger wordt vastgesteld. Ook kan de architect een deel van de borgingstaken van de borger overnemen. Dit draagt bij aan de efficiëntie van
het borgingsproces.”  

Architecten zullen uiteindelijk maximale meerwaarde realiseren wanneer zij gedurende het gehele ontwerp-, bouw- en beheerproces betrokken blijven. Een dergelijk proces rendeert uiteindelijk ook, zo meent BNA. “Kwaliteitsrisico’s worden geminimaliseerd. De kosten voor de kwaliteitsborger worden laag gehouden. En, de uiteindelijke besparing op faalkosten rechtvaardigt ruimschoots de investering in ontwerpkracht aan de voorkant.”

De consument zal er blij mee zijn. Als de sleutel van die nieuwe woning (eindelijk) in bezit is, dan moeten de champagneflessen kunnen worden geopend terwijl op hetzelfde moment het hele bouwproces wordt afgesloten.

De belangenorganisatie pleit daarom voor een (meer) zorgvuldige invoering en implementatie van de nieuwe wet.