‘De architect heeft meer samenwerkingsverbanden nodig’

“Het vakgebied heeft een sterkere collectieve stem nodig waarbij interdisciplinaire dwarsverbanden de basis zijn om het hoofd te kunnen bieden aan klimaatverandering en de ecologische crisis. We moeten een natuurpositieve en klimaatneutrale koers ontwikkelen in het onderwijs, voor ons vakgebied, in de architectuur. Op dát omslagpunt staan we nu.”

Aan het woord is Janna Bystrykh: “Architecten zouden veel grootser moeten willen denken. We staan immers voor een aantal zéér gecompliceerde – en grote – vraagstukken. We zullen op veel nieuwe manieren onze kennis moeten opbouwen, als we die uitdagingen doelmatig en substantieel willen aanvliegen. In het curriculum dat we nu ontwikkelen, is het onze ambitie om dat volledig te formuleren rondom klimaatverandering en de ecologische crisis. We doen dit bijvoorbeeld door te zoeken naar input en expertise bij exacte en sociale wetenschappers, bij economen, politici, historici, en anderen. Noem het een holistische benadering, maar we kunnen niet meer zonder. Het is niet mogelijk en ook niet nodig om alle benodigde kennis zelf te vergaren om deze transitie in te zetten en te vervolgen.”

Bystrykh pleit dan ook dat de rol en de taak van het onderwijs moet veranderen. “Naast praktijk, theorie en ontwerp, moeten studenten nu ook voorbereid worden om continu te innoveren en om te leren gaan met grote onderwerpen. Er zijn meer nuances ontstaan in het vakgebied.”

De Academie van Bouwkunst Amsterdam heeft daarom de klimaaturgentie en ecologie als belangrijke thema’s geagendeerd. “We willen studenten de mogelijkheid geven om tijdens hun opleiding te experimenteren, en een positie en visie rondom deze thema’s te ontwikkelen. En, de bewustwording creëren dat we met het vakgebied een essentiële maatschappelijke taak en verantwoordelijkheid hebben.”

Volgens Bystrykh kunnen studenten dit prima aan. “We ontvangen nu de nieuwe aanmeldingen voor het volgende academisch jaar. Ik word erg enthousiast van de getoonde betrokkenheid bij maatschappelijke thema’s, en de ambitie om aan klimaat neutrale en natuurpositieve verandering bij te dragen. Er zijn ook studenten met een eigen bedrijf, ze hebben een scherpe visie over hoe ze de wereld kunnen verbeteren en ze zien dat ze deze visie niet terugvinden bij bestaande bedrijven in hun omgeving. Ze staan open voor het creëren van betekenisvolle samenwerkingsverbanden met andere disciplines. En… niet onbelangrijk: ze snappen dat we niet zonder diepe andere inzichten de vele complexe facetten van klimaatverandering en ecologie in relatie tot architectuur kunnen begrijpen en toepassen.”

Op de vraag of studenten, die wellicht twijfelen aan het bestaan van de klimaat- en ecologische crisis zich wel thuis zullen voelen op de Academie, antwoordt Bystrykh: “Iedereen is welkom, en we leggen van te voren ook uit dat de klimaatneutrale en natuurpositieve aanpak onlosmakelijke delen zijn van het ontwerponderwijs. Maar ik ben die studenten nog niet tegengekomen.”

“Ecologie, biodiversiteit en duurzaamheid moeten dus een vaste, intrinsieke waarde krijgen binnen dat ontwerpproces, zowel in het onderwijs als in de praktijk, en ik hoop dat we daarin elkaar goed kunnen vinden en samenwerken, versterken en inspireren”, zo besluit de ambitieuze Bystrykh. “Het is immers een boeiende tijd, met nieuwe dimensies, urgenties en vergezichten.”