Monumentale Loreto kloostercomplex krijgt een tweede leven

Monumenten vormen het meest tastbare langetermijngeheugen van onze cultuur. Deze gebouwen zeggen ons alles over onze eigen geschiedenis. In een tijd waarin maatschappelijke ontwikkelingen aan ons voorbij razen, vormen monumenten stabiele ankerpunten. Hermon Erfgoed ziet het als haar maatschappelijke verantwoordelijkheid om zorgvuldig en betekenisvol met monumentaal erfgoed om te gaan. Door te zoeken naar nieuwe, passende bestemmingen voor (dreigend) leegstaand erfgoed werkt Hermon Erfgoed aan een gezonde balans tussen exploitatie en investeringskosten. De uniciteit van het gebouw staat daarbij centraal.

Zo herleeft het erfgoed en krijgen monumentale gebouwen een nieuwe functie. Een van de actuele transformatieprojecten van HERMON Erfgoed is de conservatie en herbestemming van het prachtige Loreto kloostercomplex in Simpelveld. We spreken met Miranda Huijs en Marlous de Bordes, projectmanagers bij HERMON Erfgoed.

“In 2012 vertrokken de laatste zusters van het Arme Kind Jezus uit het kloostercomplex, zij verhuisden naar Aken”, opent Miranda het gesprek. “In 2013 waren we met HERMON Erfgoed voor het eerst betrokken bij de herbestemming van het monumentale pand. Eind 2013, begin 2014 deden we onderzoek naar de herbestemmingsmogelijkheden. De eerste contacten werden gelegd met de gemeente, het Rijk en de Rijksdienst voor het Culturele Erfgoed. Een herbestemming van een groot project als dit, heeft een erg lange doorlooptijd. Geduld, visie en doorzettingsvermogen zijn daarbij onontbeerlijk. We hebben allerlei activiteiten georganiseerd om mensen uit de omgeving te betrekken bij het project. Mensen konden ideeën achterlaten en aangeven op welke manier ze graag betrokken wilden worden bij het project. Zo ontstonden er een paar werkgroepjes.”

Door omstandigheden werden echter de plannen uitgesteld. In 2019 kwam HERMON Erfgoed wederom in beeld. Marlous vertelt: “Samen met het bureau Wandering the Future werd een uitgebreide analyse van de toekomst gemaakt. Tevens werd onderzocht voor welke doelgroep dit klooster het meest aantrekkelijk is. Het gebouw zou – net als weleer – dienst gaan doen om mensen te ondersteunen. Dat zit in de aard van het gebouw, het DNA. Het gebouw is naar binnen gekeerd, beschermend, is een baken, een oord van rust en stilte. Er is een marktanalyse uitgevoerd, er zijn diverse kloostergebouwen en conferentieoorden bezocht en er is gesproken met tal van deskundigen uit de markt. We hebben gekeken naar beleidsvoornemens zowel op landelijk, provinciaal als regionaal niveau. Architectenbureau Enklaver en Klavers heeft samen met ons alles vertaald naar een praktische nieuwe indeling.”

Volgens Miranda en Marlous heeft dit klooster een aantal bijzondere kwaliteiten in zich, die je niet kunt bouwen in een nieuw gebouw op een weiland. “Daarom vinden we bij HERMON Erfgoed dat je niet kunt volstaan met het bouwen van appartementen of een regulier hotel. We wilden voor dit gebouw een slag dieper gaan. Zorgen voor mensen die het tijdelijk minder fijn hebben, zit zoals gezegd in het DNA van het gebouw. Stress, burn out en depressie zijn enkele voorbeelden van problemen waar veel mensen tegenwoordig mee te kampen hebben. Ook is er steeds meer aandacht voor zingeving, bewuste voeding, beweging, de invloed van de natuur op je gezondheid, et cetera. We denken dat met deze doelgroep – mensen die bewust of niet gepland even rust willen, willen reflecteren, bezig willen zijn met zingeving, ruimte willen geven aan zichzelf – een mooie nieuwe bestemming voor het klooster gevonden is. In totaal willen we 180 kamers realiseren, ruimten voor gesprekken, trainingen en therapie en ruimten voor beweging en sport”, verklaart Miranda.

Marlous voegt tot besluit toe: “Op dit moment is alles nog afhankelijk van de gemeente en het verkrijgen van de juiste vergunningen. En ook bijvoorbeeld van de Rijksdienst voor het Culturele Erfgoed. Deze trajecten duren makkelijk een jaar. Tevens zullen we nog op zoek gaan naar samenwerkingspartners voor de hotelcomponent. Ook dat is een cruciale stap in het proces, want we zoeken echt een hele specifieke partner die eenzelfde visie heeft op verblijven, als wij.  Een partner die wil gaan voor het geheel en niet voor zichzelf. Dus voordat we de eerste gasten echt kunnen gaan verwelkomen is het 2023. Maar dat is het sneller dan je denkt!”