Strategieën voor Nederlandse architecten in tijden van een voortdurende bouwcrisis. Wel of niet de tarieven verlagen?

U las het al in de vorige editie van Archicomm. Op pagina 86 deelde de Utrechtse architect Remy Meijers zijn visie op het komende jaar. De centrale vraag was: gaat de architect het jaar 2024 overleven? Iedereen die berichtgeving goed volgt én werkzaam is als architect, zal misschien toch even achter de oren moeten krabben want de naderende onzekerheid lijkt van een orde, die we lang niet in Nederland hebben gezien. Remy Meijers gaf in het laatste nummer van 2023 goede tips en aanbevelingen. In dít artikel bekijken we of architecten hun tarieven – vanwege die naderende marktonzekerheid – wel of niet zouden moeten verlagen?

De bouwcrisis die de Nederlandse markt teistert, met een scherpe daling van de bouwproductie en een toenemend woningtekort, heeft niet alleen gevolgen voor projectontwikkelaars, maar ook voor architecten die vrezen voor hun orderportefeuilles. Op Prinsjesdag 2023 bleek al dat er weinig hoopvolle signalen zijn voor de bouwsector. En dus ook voor de architecten. Maar ja, er moet wel brood op de plank komen. Dan maar de tarieven verlagen om toch de steeds schaarser wordende opdrachten binnen te halen?  Dit lijkt een voor de hand liggende reactie op een krimpende markt, maar is dat de meest effectieve strategie? Of zijn er alternatieven, zoals…

In plaats van simpelweg de tarieven te verlagen, kunnen architecten ook overwegen hun dienstenaanbod te diversifiëren. Bijvoorbeeld, het aanbieden van virtuele ontwerpsessies, duurzaamheidsadvies of renovatie-expertise kunnen een breder scala aan klanten aantrekken. En nee, dit is geen Mission Impossible: de architect heeft namelijk verstand van zaken!

Innovatie is een onderscheidende factor in een competitieve markt. Architecten kunnen investeren in de nieuwste technologieën zoals virtual reality om hun ontwerpen tot leven te brengen, waardoor ze potentiële klanten beter kunnen overtuigen van hun visie en expertise. En, wat te denken van Artificial Intelligence? Veel (andere) branches hebben AI al volop omarmd. Waarom de architect nog niet?

Het bundelen van krachten met projectontwikkelaars in plaats van de keuze om een afzonderlijke entiteit te blijven, kan veel voordelen opleveren. Gezamenlijke inspanningen kunnen namelijk niet alleen leiden tot nieuwe projecten maar ook tot een gedeelde risicoverdeling. Dit laatste is uiteraard cruciaal in onzekere tijden. En dan hebben we het hierbij nog niet eens gehad over de kennis-synergie die ontstaat.

Sterke online aanwezigheid en effectieve marketing zijn van vitaal belang. Kortom, investeer in het verbeteren van de eigen online portfolio, wees nóg actiever op sociale media en neem vooral actiever deel aan branche-evenementen om zichtbaarheid te vergroten en nieuwe zakelijke kansen te creëren. 

In een tijd waarin duurzaamheid hoog op de agenda staat, kunnen architecten investeren in training en certificering op het gebied van groene en energiezuinige ontwerppraktijken. Maar dit geldt uiteraard ook voor de medewerkers van de architectenbureaus. Hoe meer certificaten en gevolgde trainingen, des te interessanter de eigen profilering wordt. Bijvoorbeeld op het gebied van duurzaam bouwen. Bescheidenheid siert de mens, maar niet de architect. Laat – en dat is stap 2 – dan dus ook zien (door middel van gerichte content) dat u in het bezit bent van die certificaten!

Conclusie: de markt kan wel stil liggen. Maar voor de architect geldt: stilzitten mag nooit een optie zijn. Het verlagen van de tarieven dus ook niet.